Pijn in de knie

Knieletsel kan zich voordoen ten gevolge van een directe klap of plotselinge beweging waardoor de knie voorbij het normale bewegingsbereik strekt. Pijn in de knie kan problemen veroorzaken met activiteiten zoals lopen, opstaan uit een stoel, traplopen of sporten. Fysiotherapeuten zijn speciaal opgeleid om pijn in de knie te helpen vast te stellen en behandelen, en mensen te helpen om hun gewone gang weer te gaan zonder dat ze pijn hebben of beperkt worden.

Wat is pijn in de knie?

Het kniegewricht is een scharniergewricht dat de tibia (scheenbeen) en femur (dijbeen) bij de patella (knieschijf) met elkaar verbindt. Er zijn 4 belangrijke gewrichtsbanden, die het kniegewricht ondersteunen. Dit zijn de voorste kruisband (anterior cruciate ligament – ACL), de achterste kruisband(posterior cruciate ligament – PCL), de binnenband (mediaal collateraal ligament – MCL) en de buitenband (lateraal collateraal ligament – LCL). Er zijn ook twee ringen van kraakbeen die als schokdemper in de knie fungeren en de mediale en laterale meniscus worden genoemd.

De meest voorkomende oorzaak van pijn in de knie is gewrichtsslijtage (artrose), een aandoening die zich voordoet als het articulair kraakbeen, dat het binnenste oppervlak van het scheenbeen en dijbeen beschermt, langzaam maar zeker wegslijt, wat leidt tot pijn en zwelling in de knie.

Hoe voelt pijn in de knie?

Pijn in de knie kan plotseling zonder specifieke reden opkomen of zich langzaam ontwikkelen als het resultaat van herhaald trauma. Pijn in de knie doet zich in verschillende delen van de knie voor, afhankelijk van welke structuren in de knie betrokken zijn. Hieronder staat een algemeen overzicht van de gebieden waarin pijn in de knie zich kan voordoen en de structuren van de knie die aangedaan kunnen zijn:

Anterieure pijn in de knie, ook wel patellofemorale pijn genoemd, is pijn rond de knieschijf (patella) aan de voorkant van de knie, veroorzaakt door het uit positie schieten van de knieschijf. Deze aandoening komt veel voor bij jongere vrouwen en kan het gevolg zijn van overbelasting. Pijn komt vaak voor bij activiteiten als hurken of traplopen.
Laterale pijn in de knie is pijn die zich voordoet aan de buitenkant van de knie. Het is een soort pijn door overbelasting die veel voorkomt bij hardlopers als de pees die de iliotibiale band wordt genoemd geïrriteerd raakt. Pijn wordt meestal gevoeld bij activiteiten als traplopen of bij het lopen of hardlopen.
Mediale pijn in de knie is pijn die zich aan de binnenkant van de knie voordoet als de MCL of de mediale meniscus geïrriteerd raken door direct letsel of overbelasting. Pijn wordt gevoeld bij hurken, heuvel op of heuvel af lopen of de trap aflopen.
Pijn die veroorzaakt wordt door een gescheurde band kan het resultaat zijn van een directe klap op de knie of door het draaien of scharnieren van de knie, terwijl de voet op de grond staat. Meestal is sprake van onmiddellijke pijn en zwelling en de knie kan instabiel voelen – alsof je door je knie zakt – wanneer iemand gewicht op het aangedane been probeert te zetten.
Pijn die door gewrichtsontsteking is veroorzaakt kan zich overal in de knie voordoen waar kraakbeen kapot is gegaan. Dit soort pijn in de knie kan als licht beginnen en gaandeweg erger worden. Het kan in toenemende mate moeilijk worden om afstanden te lopen, de knie volledig te strekken en te buigen, trap te lopen of te hurken om in een stoel te gaan zitten. De knie kan ook af en toe, bij toegenomen activiteit, opzwellen.

Hoe wordt pijn in de knie vastgesteld?

Uw fysiotherapeut zal een diagnose stellen op basis van uw symptomen, medische geschiedenis en een grondig onderzoek. Uw arts kan een röntgenfoto en MRI aanvragen om de diagnose te complementeren.

Uw fysiotherapeut zal een evaluatie doen die begint met het bespreken van uw medische voorgeschiedenis en uw symptomen. Uw therapeut zal vragen stellen om vast te stellen waar uw pijn is gelokaliseerd, of u trauma aan de knie heeft opgelopen en welke dagelijkse activiteiten pijnlijk of moeilijk voor u zijn. Uw fysiotherapeut zal tests doen om te onderzoeken of u het volgende heeft:

Beperkt bewegingsbereik in de knie
Pijn in de knie bij bepaalde bewegingen
Zwakte in de spieren rond uw heup, knie of enkel
Beperkte flexibiliteit in uw heup, knie of enkel
Moeite met lopen
Moeite met bepaalde activiteiten, zoals opstaan uit een stoel of traplopen
Evenwichts- of coördinatieproblemen
Moeite met het onder controle houden van knie bij bepaalde activiteiten
Moeite met bepaalde sporten

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij pijn in de knie?

Gebaseerd op de uitkomsten van uw evaluatie zal uw fysiotherapeut een revalidatieplan op maat maken om veilige terugkeer naar uw gewenste activiteiten te verzekeren. Sommige algemene behandeltechnieken kunnen inhouden:

Pijnbeheersing – Uw fysiotherapeut kan behandelingen aanbieden waarbij verschillende toepassingen, zoals ijs, warmte, ultrasound en elektrische stimulatie worden gebruikt om de pijn en zwelling te verminderen.
Manuele therapie – Uw therapeut zal manuele (hands-on) therapie toepassen om voorzichtig de beweging van uw knie te begeleiden om gewrichts- en weefselmobiliteit te herstellen.
Therapeutische oefeningen – Uw fysiotherapeut zal specifieke kracht-, flexibiliteits- en oefeningen voor uithoudingsvermogen voorschrijven om uw specifieke behoeftes en doelen aan te pakken.
Functionele oefeningen – U zult persoonlijke oefeningen aanleren die ontworpen zijn om u te helpen terug te keren naar activiteiten thuis, op het werk en bij sport. Dit kunnen ook evenwichts- en coördinatieoefeningen zijn.
Zelfhulp instructie – Uw fysiotherapeut zal u manieren aanleren waarop u de pijn thuis kunt controleren en een veilig en effectief programma voor thuis ontwerpen dat is gebaseerd op uw specifieke aandoening en waarmee u lang nadat u met formele fysiotherapie bent gestopt kunt doorgaan. U zult ook leren hoe u in de toekomst voorkomt dat u onnodige kracht op uw knie zet.

Hoe kan een fysiotherapeut voor en na een operatie helpen?

Uw fysiotherapeut kan u, in overleg met uw chirurg, vertellen hoeveel activiteit u kunt uitvoeren afhankelijk van het soort knieoperatie (zoals bijvoorbeeld een volledige knievervanging) die u krijgt. Uw therapeut en chirurg kunnen u ook fysiotherapie laten doen voor de operatie om uw kracht en mobiliteit te vergroten. Dit kan soms helpen bij het herstel na de operatie.

Na de operatie zal uw fysiotherapeut een persoonlijk revalidatieprogramma voor u ontwerpen en u helpen om uw kracht, mobiliteit en uithoudingsvermogen terug te krijgen, die u nodig heeft om de dingen die u dagelijks deed weer te kunnen doen.

Kan pijn in de knie worden voorkomen?

Om pijn in de knie te verminderen is het belangrijk om een gezonde levenswijze aan te houden, regelmatig veilig te oefenen, goed uit te rusten en gezond te eten. Het is belangrijk voor een gezonde kniefunctie om uw gewicht onder controle te houden, omdat toegenomen lichaamsgewicht extra druk zet op alle gewrichten. Idealiter zouden mensen van alle leeftijden regelmatig flexibiliteit, kracht en hartconditie oefeningen moeten doen.

Voor sporters is het is ook belangrijk om dagelijks en voor elke lichamelijke inspanning goed op te warmen en te stretchen.

LET OP: als een oefening of activiteit pijn in de knie oplevert, vraag dan professionele hulp voordat de symptomen erger worden.