Gescheurd rotatorenmanchet

Een gescheurd rotatorenmanchet komt vaker voor op latere leeftijd, maar kan zich ook bij jongere mensen voordoen. Het treft vaak sporters en mensen die zwaar werk doen; oudere mensen kunnen het rotatorenmanchet ook blesseren als ze vallen of de schouder verrekken, zoals bij het uitlaten van een hond die aan de riem trekt. Onbehandeld kan het letsel tot ernstige pijn leiden en een afname van het vermogen om de arm te gebruiken.

Wat is een gescheurd rotatorenmanchet?

Het “rotatorenmanchet” is een groep van 4 spieren en hun pezen (waarmee ze aan het bot verbonden zijn). Deze spieren verbinden het opperarmbeen(humerus) aan het schouderblad. Het belangrijkste werk van het rotatorenmanchet is het stabiel houden van het schoudergewricht. Het rotatorenmanchet raakt soms ontstoken of geïrriteerd door zwaar tillen, herhaalde armbewegingen of een val. Een gescheurd rotatorenmanchet doet zich voor als letsel aan de spieren of pezen weefselschade of –scheuring veroorzaken.

Een gescheurd rotatorenmanchet wordt of “volledig” of **“gedeeltelijk” **genoemd, afhankelijk van hoe ernstig de scheur is. Een volledige scheur loopt van de bovenkant tot de onderkant van een spier/pees in het rotatorenmanchet. Gedeeltelijke scheuren tasten tenminste een deel van een rotatorenmanchet spier of pees aan, maar lopen niet helemaal door naar boven.

Scheuren ontwikkelen zich vaak ten gevolge van hetzij een traumatische gebeurtenis of langdurige overbelasting van de schouder. Deze aandoeningen worden normaliter acuut of chronisch genoemd:

Een acute scheur in het rotatorenmanchet heeft pasgeleden plaatsgevonden, vaak na trauma zoals een val of het tillen van een zwaar voorwerp.
Chronische scheuren in het rotatorenmanchet ontwikkelen zich veel langzamer. Deze scheuren zijn vaak het resultaat van herhaalde activiteit met de armen boven het schouderniveau – zoals bij werpsporten of bepaalde werkactiviteiten.

Mensen met chronisch letsel aan het rotatorenmanchet hebben vaak al een voorgeschiedenis van irritatie van pezen in het rotatorenmanchet die schouderpijn bij beweging opleveren. Deze aandoening is bekend als het schouder impingement syndroom.

Scheuren in het rotatorenmanchet kunnen zich ook samen met blessures aan of irritatie van de bicepspees bij de schouder voordoen, of met een labrumscheur (aan de kraakbeenband in het schoudergewricht).

Hoe voelt een gescheurd rotatorenmanchet?

Een gescheurd rotatorenmanchet kan het volgende veroorzaken:

pijn bovenop de schouder of lager aan de buitenkant van de arm
schouderzwakte
verlies van schoudermobiliteit

De geblesseerde arm voelt zwaar, zwak en pijnlijk. In ernstige gevallen, weerhoudt een scheur u van uw dagelijkse dingen of zelfs van het optillen van uw arm. Mensen met een gescheurde rotatorenmanchet zijn vaak niet in staat om hun arm op te tillen om naar hoge planken te reiken of om hun kleren achter hun rug in hun broek te stoppen, hun portemonnee te pakken of een BH vast te maken.

Hoe wordt een gescheurd rotatorenmanchet vastgesteld?

Uw fysiotherapeut zal uw gezondheidsvoorgeschiedenis nalopen, een grondig onderzoek doen en een serie tests uitvoeren die speciaal zijn ontworpen om de oorzaak van uw schouderpijn aan te wijzen.

Fysiotherapeut doen gespecialiseerde tests – zoals de Hawkins-Kennedy impingement test, het teken van Neer en het external rotation lag teken – om een impingement of scheur vast te stellen. Uw therapeut kan bijvoorbeeld uw arm optillen, uw arm naar buiten bewegen of uw arm optillen en u vragen om in verschillende standen weerstand te bieden. Deze tests kunnen tijdelijk een vervelend gevoel geven, maar maakt u zich geen zorgen – het is normaal en onderdeel van wat de fysiotherapeut helpt met het vaststellen van de exacte bron van uw probleem.

In sommige gevallen kunnen de resultaten van deze tests tot doorverwijzen naar een orthopeed of voor beeldvormend onderzoek zoals met ultrasound, MRI of CT.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een gescheurd rotatorenmanchet?

Zodra een blessure aan het rotatorenmanchet is vastgesteld zult u met uw orthopeed en fysiotherapeut beslissen of u een operatie nodig heeft of dat u kunt proberen om te herstellen zonder operatie. Als u niet wordt geopereerd zal uw therapeut met u werken aan het herstel van bewegingsbereik, spierkracht en coördinatie, zodat u verder kunt met uw normale activiteiten. Soms kan uw therapeut u helpen om uw lichamelijke activiteit aan te passen zodat u minder druk op de schouder plaatst. Als u tot een operatie besluit kan uw therapeut u zowel voor als na de operatie bijstaan.

Ongeacht welke behandeling u krijgt – alleen fysiotherapie of een operatie en fysiotherapie -, vroege behandeling helpt bij het versnellen van de genezing en het voorkomen van permanente schade.

Als u acuut letsel heeft

Een fysiotherapeut kan helpen met het managen van de symptomen van chronische scheuren in het rotatorenmanchet en ook bij het verbeteren van de werking van uw schouder. Bij omvangrijke scheuren van het rotatorenmanchet die niet volledig gerepareerd kunnen worden kunnen fysiotherapeuten u speciale strategieën leren om beweging van de schouder te verbeteren.

Als u geopereerd wordt

Zodra zich een volledig gescheurd rotatorenmanchet ontwikkelt, moet u geopereerd worden om het gebruik van de schouder te herstellen en de pijnlijke symptomen te verminderen. Fysiotherapeut is een belangrijk onderdeel van het herstelproces. Het gerepareerde rotatorenmanchet is na een schouderoperatie kwetsbaar voor nieuw letsel, dus is het belangrijk om met een fysiotherapeut te werken aan veilig herstel van het gebruik van de geblesseerde arm. Na het operatieve herstel, zult u een mitella dragen om uw schouder en arm te beschermen terwijl de reparatie geneest. Zodra u de mitella kunt afdoen om te oefenen, zal de fysiotherapeut met een oefenprogramma beginnen.

Uw fysiotherapeut zal een behandelprogramma maken op basis van zowel de uitkomsten van de evaluatie en van uw persoonlijke doelen. Hij of zij zal u door postoperatieve revalidatie begeleiden, die loopt van voorzichtige oefeningen voor bewegingsbereik en kracht tot uiteindelijk activiteit- of sport-specifieke oefeningen. Uw behandelprogramma zal waarschijnlijk bestaan uit een combinatie van oefeningen om het rotatorenmanchet en andere spieren, die het schoudergewricht ondersteunen, te versterken. Uw fysiotherapeut zal u instrueren in hoe u therapeutische weerstandsbanden kunt gebruiken. De tijd die nodig is voor uw herstel is afhankelijk van de soort operatie en uw algemene gezondheidstoestand, maar volledige terugkeer naar sport, zwaar tillen en andere inspannende activiteiten zal niet eerder dan 4 maanden na de operatie beginnen. Uw schouder is erg vatbaar voor nieuw letsel, dus het is extreem belangrijk om na de operatie de instructies van uw chirurg en fysiotherapeut op te volgen.

Fysiotherapie na uw schouderoperatie is essentieel om de functionaliteit van uw schouder te herstellen. Uw revalidatie valt over het algemeen in vier delen uiteen:

Fase I (maximale bescherming) – Dit is de fase in de eerste paar weken na uw operatie, als uw schouder het meeste risico om opnieuw geblesseerd te raken. Tijdens deze fase ligt uw arm in een mitella. U zult waarschijnlijk hulp of strategieën nodig hebben om de dagelijkse dingen zoals baden en aankleden te doen. Uw fysiotherapeut zal u voorzichtige oefeningen voor bewegingsbereik en isometrische kracht leren, zal hands-on technieken zoals voorzichtige massage toepassen, zal adviseren over het terugdringen van uw pijn en kan koude kompressen en elektrische stimulatie gebruiken om de pijn te verlichten.
Fase II (gemiddelde bescherming) – De volgende fase heeft tot doel om de mobiliteit van de schouder te herstellen. U zult de mitella minder vaak gebruiken, en de oefeningen voor bewegingsbereik en kracht worden uitdagender. Er komen oefeningen bij voor het sterk maken van de “kern” spieren in uw romp en schouderblad en de spieren van het rotatorenmanchet die voor extra steun en stabiliteit in de schouder zorgen. U zult uw arm weer voor dagelijkse dingen kunnen gaan gebruiken, maar moet nog steeds vermijden dat u met uw arm zwaar tilt. Uw fysiotherapeut kan speciale hands-on of mobilisatietechnieken gebruiken om te helpen bij het herstel van het bewegingsbereik van uw schouder.
Fase III (terugkeer naar activiteit) – Deze fase heeft tot doel om uw kracht te herstellen en het bewustzijn van uw gewricht weer gelijk te trekken met de andere schouder. Op dit moment zou u in staat moeten zijn om alle dagelijkse dingen weer met uw arm te doen, maar u zult nog niet in staat zijn om te sporten, te tuinieren of inspannende werk-gerelateerde taken uit te voeren. Uw fysiotherapeut zal de moeilijkheidsgraad van uw oefeningen opvoeren door gewicht toe te voegen of door u inspannender bewegingspatronen te laten doen. U kunt op dit moment ook gaan beginnen met een gewichthef- of gymnastiekprogramma.
Fase IV (terugkeer naar werk/sport) – Deze fase helpt u terug te keren naar sport, werk en andere intensieve activiteiten. Tijdens deze fase zal uw fysiotherapeut u om aan uw behoeften te voldoen instrueren in activiteit-specifieke oefeningen. Voor sommige sporters kan dit werp- en vangoefeningen betekenen. Voor anderen het op een opbergplank zetten van zwaardere voorwerpen of instructie in harken, scheppen of huishoudelijk werk.

Kan een gescheurd rotatorenmanchet worden voorkomen?

Een fysiotherapeut kan u helpen om het risico te verminderen om een gescheurd rotatorenmanchet te ontwikkelen of te verergeren, vooral als u direct bij het eerste teken van schouderpijn of ongemak hulp zoekt. Om te voorkomen dat een gescheurd rotatorenmanchet zich vanuit een bestaand schouder impingement ontwikkelt of verergert, is het van het grootste belang om opvlamming in de toekomst te vermijden. Uw fysiotherapeut kan u helpen om uw spieren in het rotatorenmanchet te versterken, u te trainen om mogelijk schadelijke houdingen te vermijden en vast te stellen wanneer u terug kunt keren naar uw dagelijkse activiteiten.

Algemene tips:

Vermijd herhaalde bovenhandse houdingen van de arm die schouderpijn kunnen opleveren. Als uw werk dergelijke bewegingen vereist, vraag dan advies van een fysiotherapeut om armhoudingen te leren die u zonder veel risico kunt gebruiken.
Maak oefeningen om de spieren van het rotatorenmanchet en het schouderblad te versterken onderdeel van uw normale oefenroutine. De kracht in het rotatorenmanchet is net zo belangrijk als kracht in andere spiergroepen. Om mogelijke achteruitgang van het rotatorenmanchet te voorkomen, kunnen algemene kracht- en fitnessoefeningen de gezondheid van de schouder verbeteren.
Houdt een goede houding aan. Een houding met het hoofd voorovergebogen leidt aantoonbaar tot een veranderde houding van het schouderblad en kan het schouder impingement syndroom opleveren.
Vermijd om op uw zij te slapen met uw arm gestrekt boven uw hoofd of om op uw schouder te liggen. Deze houdingen kunnen het begin zijn van het proces dat tot schade aan het rotatorenmanchet leidt.
Vermijd het dragen van zware voorwerpen aan uw zijkant; dit kan leiden tot druk op het rotatorenmanchet.
Vermijd roken; het kan de bloedtoevoer naar uw rotatorenmanchet verminderen.
Overleg met een fysiotherapeut bij de eerste tekenen of symptomen